Gerard Dummer

Alles over Onderwijs en ICT.

Search Results on BETT

Voor het VELON zelfregistratietraject ben ik bezig met het schrijven van mijn portfolio. In dit portfolio laat ik zien dat ik bezig ben met het professionaliseren van mijzelf als opleider.
Ik heb er voor gekozen om me te richten op competentie 3 en om precies te zijn:

3.1 De lerarenopleider vertaalt nieuwe ontwikkelingen in het eigen deskundigheidsgebied en het onderwijs naar het opleidingsonderwijs
3.2 Creëert voor deelnemers een krachtige en inspirerende leeromgeving
3.4 De lerarenopleiding maakt de gehanteerde didactische aanpak inzichtelijk, reflecteert met de deelnemers op de didactisch keuzen en daagt hen uit tot het maken van eigen keuzen.

In het kader hiervan ben ik een verzameldocument aan het herschrijven. Dit verzameldocument is de onderligger voor thema 3. Thema 3 is een onderdeel van het eerstejaars programma van de studenten. Centraal in dit thema staat vakinhoudelijk en didactisch werken (Lesgeven en begeleiden).

In het verzameldocument leren de studenten hoe ze ICT in kunnen zetten binnen de les. De volgende onderdelen komen aan bod:

  • De doelen
  • De beginsituatie
  • Zorgen voor betrokkenheid
  • De organisatie
  • Inleiding op de les
  • De kern van de les
  • De afronding van de les.

Ik ben nu bij het onderdeel de kern van de les. Dit onderdeel behandel ik volgens het diamantmodel waarin de volgende aspecten aan de orde komen:

  • Samenwerken aan een opdracht (uit het oude model overgenomen)
  • Voorstellen van informatie aan anderen
  • Zelfstandig leren met behulp van ICT
  • Zoeken, verwerken en bewaren van informatie
  • Communiceren van informatie
  • Oefenen met behulp van ICT
  • Creatief vormgeven met behulp van ICT.

Bij het onderdeel zelfstandig werken aan informatie behandel ik onder ander de webwandeling. Bij de webwandeling ga ik in op drie aspecten:

  • het stellen van goede vragen
  • het aandragen van een bepaald thema en
  • het selecteren van geschikte internetbronnen

Bij dit laatste onderdeel (het selecteren van geschikte internetbronnen) ga ik in op media en functie. Ik ben nu bij het onderdeel functie gekomen. En ik probeer duidelijk te maken waarom studenten een bepaald medium zouden moeten kiezen om informatie zo goed mogelijk over te dragen. Ik vind dit een lastig onderwerp moet ik zeggen. Want dit is helemaal niet zo makkelijk te beantwoorden. Ik ben voor het beantwoorden van deze vraag al een tijdje bezig. Waar ik nu op uit kom zijn waarschijnlijk Romoszowski’s Media Selection Wheel en Bates ACTIONS model. Voor ik deze modellen had gevonden had ik al de volgende redenen bedacht:

  • Zelf kan ik bedenken dat inzicht groter is naar mate de realiteit met een bepaald medium toeneemt. Zo zal de werking van een stoommachine duidelijker uitgelegd kunnen worden met behulp van een video of animatie dan met behulp van een tekst.
  • Ook kan de betrokkenheid bij een bepaald onderwerp toenemen als leerlingen een actievere rol kunnen spelen. Zo zal de betrokkenheid (denk ik) hoger zijn bij het gebruik van een applet waarbij leerlingen ontdekken wat lenzen betekenen voor de breking van licht dan het zien van een afbeelding hierover.
  • Ook hangt het naar mijn idee samen met de beschikbaarheid van informatiebronnen die voor handen zijn. Misschien is er wel een tekst over bijvoorbeeld De Romeinen maar geen video.
  • Ook het beginniveau van leerlingen speelt natuurlijk een rol. Zo zal een leerling uit groep 3 een video waarin een onderwerp in beeld en geluid wordt uitgelegd veel beter kunnen volgen dan een tekst over eenzelfde onderwerp.
  • Ook kan in bedenken dat leerlingen met leesproblemen liever zo weinig mogelijk tekst hebben (of tekst ondersteund door audio).
  • En voor leerlingen met een visuele handicap geldt natuurlijk dat video, applets en games weer minder geschikt zijn.

Maar ik weet dus nog niet of dit het helemaal al is. Op mijn zoektocht kwam ik ook langs de website van de Inira Ghandi National Open University. Ze hebben allerlei trainingsmaterialen online gezet. Dit boek over Media and Technology in distance education sprak me aan. Hierin wordt Bates model van mediaselectie uitgebreid behandeld. Bates doet dit met het ACTIONS-model. Een acroniem van de woorden Acces, Costs, Teaching and Learning, Interactivity and user-friendliness, Organisational issues, Novelty en Speed.

Het meest interessant vind ik Teaching and Learning waarover in de toelichting wordt gezegd:

The media selected should categorically conform to the achievementof specific teaching-learning objectives. Sometimes a single medium and sometimes a combination of media is required to achieve the objectives stipulated for the course or course unit. Of course, this decision will depend on whether media are used as supplementary, independent, complementary or in an integrated fashion.
As teachers and academics, we have our respective belief about how learning takes place. This may be based on one or more of these strands: behaviouristic, cognitive, humanistic, and constructivist. Our belief considerably influences our choice of technology as also the way that technology (or combination of technologies) is designed. In all our decisions, considerations of interaction, needs of individual learning style, and individual capacity to reflect shall hold the key. Therefore, design is the issue here. Bates writes: ‘Thus a well-designed lecture will teach better than a poorly design television programme, and vice versa’ (2005, p. 58).

Ben wel bang dat ik hier nog niet heel veel verder mee ben gekomen. De webwandeling die studenten moeten maken richt zich op kennisvragen en inzichtsvragen. Deze werkvorm past binnen een vrij leerkrachtgestuurd onderwijsprogramma.

Misschien dat dit boek me verder helpt: Education for a digital world. Daar zal ik me morgen op storten.

Op de BETT-reis van ABZHW van dit jaar hebben Harry Spoelstra en ik een presentatie gehouden over het werken met WikiKids. Een van de slides die we lieten zien was getiteld: Is WikiKids ook gevaarlijk? Dit was natuurlijk een wat provocerende titel, maar wel eentje met een serieuze ondertoon.
De volgende punten staan op de slide:

  • Verkeerde informatie
  • Kopiëren en plakken van teksten
  • Gebruik van auteursrechtelijke afbeeldingen
  • Aanmaken van vreemde pagina’s
  • Online pesten

Ik vind het belangrijk duidelijk te maken dat je als je als leerkracht met leerlingen op WikiKids gaat werken je het over de bovenstaande punten hebt. Het gaat hier vooral om bewustwording van het eigen handelen. Zo je wilt: mediawijsheid. Een korte toelichting op de verschillende punten.

Verkeerde informatie
De vraag die ik regelmatig krijg is: hoe weten we of de informatie op WikiKids betrouwbaar is of niet? Iedereen kan er iets opzetten. Mijn standaard antwoord is: Dat klopt. Dat weet je ook niet. Maar we werken op dezelfde manier als Wikipedia. Ook daar kan iedereen er zomaar iets opzetten. En hoe weet je of die informatie betrouwbaar is?
En dat is natuurlijk niet het complete antwoord. Want dit geldt ook voor het raadplegen van andere websites, tijdschriften of boeken. Hoe weet je zeker dat de informatie betrouwbaar is? Een antwoord baseren op één bron is niet heel verstandig. Dat geldt dus ook voor WikiKids. Bewustwording over het gebruik van bronnen is dus noodzakelijk.

Kopiëren en plakken van teksten
WikiKids is een encyclopedie waarop geen teksten mogen komen te staan die klakkeloos gekopieerd zijn vanaf een andere site zonder toestemming van de eigenaars. Deze teksten worden verwijderd.
Het publiceren van teksten op internet is de grote kracht van WikiKids. Zo makkelijk was het bijna nog nooit. Dit betekent ook dat leerlingen hiervóór nog nooit hebben hoeven nadenken over het gebruik van andermans teksten. Tenminste nog nooit zo bewust. Natuurlijk zal een leerkracht aangeven dat een werkstuk in eigen woorden moet worden weergegeven. Maar de consequenties zijn, denk ik, op WikiKids ingrijpender dan in de klas.
Bewustwording over het gebruik van andermans teksten is daarom belangrijk.

Gebruik van auteursrechtelijke afbeeldingen
Hiervoor geldt hetzelfde als voor de teksten. Een afbeelding overnemen zonder dat hiervoor toestemming is gevraagd, kan niet.

Aanmaken vreemde pagina’s
Oftwel: vandalisme. Het moedwillig bekladden van WikiKids is natuurlijk ook niet toegestaan. Vandalisme kan verschillende vormen aannemen: het veranderen van teksten/artikelen, het plaatsen van onzinteksten/ artikelen, seksueel getinte tekstsen/ artikelen, beledigende teksten/ artikelen.
Het aanmaken van dit soort teksten/ artikelen zorgt ervoor dat de bruikbaarheid van WikiKids verminderd. Het klinkt misschien wat overdreven maar gezamenlijk zorg dragen voor een schone wereld ehh…wiki is belangrijk. Je krijgt de mogelijkheid (en daarmee de verantwoordelijkheid) om een bijdrage te leveren aan WikiKids. Gebruik die dan ook verstandig. Bewustwording dat WikiKids een gezamenlijk project is, is dan ook belangrijk.

Online pesten
Gelukkig hebben we dit nog niet meegemaakt op WikiKids en ik hoop dat dit ook nooit zal gebeuren. Onder online pesten versta ik het bekladden van elkaars artikelen of gebruikerspagina.

Aandacht besteden
Op welke manieren besteden we aandacht aan de bovenstaande punten? Verkeerde informatie. Op WikiKids kun je de webquest factchecker doen. Hierin leer je hoe je informatie moet beoordelen. Kopiëren en plakken van teksten. We kunnen zien of een tekst geknipt en geplakt is als we een google-search uitvoeren met een deel van de tekst die op WikiKids is geplaatst. Komt de tekst volledig overeen met een andere webtekst dan kan de tekst worden verwijderd. Gebruik van auteursrechtelijke afbeeldingen. Sinds een tijdje hebben we een sjabloon voor afbeeldingen waarop je moet invullen waar je de afbeelding vandaan hebt. Dit werkt nog niet perfect moet ik zeggen. De laatste tijd zijn veel afbeeldingen geüpload waarvan we sterk vermoeden dat er auteursrechten opzetten; het sjabloon is hierbij niet ingevuld. We zoeken nog naar een goede manier om hier mee om te gaan: moeten we de afbeeldingen direct verwijderen? Of brengen we degene op de hoogte als we vermoeden dat er auteursrechten op de afbeelding zitten. Vreemde pagina’s. Deze worden onmiddellijk verwijderd. Degene die de vreemde pagina’s heeft aangemaakt, wordt voor korte of langere tijd geblokkeerd. Online pesten. Dit is gelukkig nog nooit voorgekomen. We hebben hiervoor de Alarmknop (deze is al wel gebruikt voor het aanmaken van vreemde pagina´s). Degene die dit gedrag vertoond wordt direct voor korte of langere tijd geblokkeerd.

Het is gemakkelijk om met WikiKids te beginnen. Je kunt, omdat het weinig technische ICT-vaardigheden vergt, vooral de nadruk leggen op de inhoud. Een leerling zomaar op WikiKids laten werken zonder begeleiding, lijkt me niet verstandig. Bewustwording over wat het betekent om te werken met een wiki is belangrijk. Een klassikaal gesprek hierover zou heel verstandig zijn. Wat mag je wel doen op WikiKids en wat niet? Mediawijsheid. Simpel, maar wel belangrijk.

Het bedrijf Futurelab houd ik nu al een tijdje in de gaten. Het komt altijd met verfrissende ideeën. Ik vraag me wel af of ze altijd bruikbaar zijn. Orgineel zijn ze in ieder geval wel. Een paar jaar geleden zag ik bij hen het savanne-spel. Zelf schrijven ze hierover:

“Savannah is a strategy-based adventure game where a virtual space is mapped directly onto a real space. Children ‘play’ at being lions in a savannah, navigating the augmented environments with a mobile handheld device. By using aspects of game play, Savannah challenges children to explore and survive in the augmented space. To do this they must successfully adopt strategies used by lions.”

Een video kun je hier bekijken.

Dit jaar heb ik op de BETT ook een bezoek gebracht aan de stand van Futurelab. En waar komen ze dit jaar mee? Met een programeerbare fontijn. Zelf omschrijven ze het als volgt:

“Fountaineers is engaging pupils and staff in a primary school as co-designers of an interactive and programmable water fountain. As people pass by, the intelligent fountain will respond to their behaviour in different ways using programs created by pupils. In both its design and use, the fountain will enable children and adults to engage with and learn from their environment; learn between lessons and across spaces; and take part in a range of collaborative learning experiences. “

Beetje raar, maar wel leuk. Jammergenoeg hebben ze hier nog geen filmpje van op hun website staan.

Voor WikiKids willen we ook een WikiKidsAtlas maken: een beschrijving van alle plaatsen in Nederland. Er is momenteel een portaal in ontwikkeling waarop we leerlingen handreikingen geven voor het beschrijven van hun plaats. Het is nog niet af (en je wordt van harte uitgenodigd mee te doen). Maar ik noem het hier al omdat op de BETT-reis we aan de deelnemers tijdens de rondetafelgesprekken ook een pagina hebben gepresenteerd. Dit is de Londenpagina. De uitdaging was om een bijdrage te leveren aan deze pagina gedurende de studiereis. Tot nu toe is dat nog niet gebeurd maar dit was voor mezelf wel een leuke aanleiding om aan de Londenpagina te werken. Daar heb ik mijn zaterdag aan besteed: foto’s maken in Londen van de bezienswaardigheden.
Wat me interessant leek was of het een interessant resultaat zou geven als ik de gemaakte foto’s zou geotaggen met Google Earth en picasa. Dat kun je nu zelf bekijken in het artikel. Ik ben benieuwd.