Gerard Dummer

Alles over Onderwijs en ICT.

Browsing Posts published in april, 2008

Een groep is net weer terug van een internationale studiereis en de volgende gaat al weer. Vanaf 2 mei reizen studenten en docenten naar Rome voor een culturele studiereis. Ze zijn te volgen via de weblog van de reis. Het wordt vast weer erg mooi.

Student Esther Molenaar van Hogeschool Domstad heeft met haar groep 8 een mooie website gemaakt over het voortgezet onderwijs. Hierbij heeft ze gebruik gemaakt van de websitemaker van Kennisnet. In groepjes hebben de leerlingen aan de verschillende onderdelen van de website gewerkt. Zo was er bijvoorbeeld een groepje die zich bezig hield met de lay-out. Hier is verschillende keren over gestemd om tot goede afspraken te komen. Doelstellingen voor de kinderen tijdens dit project waren:

  • Kinderen lezen stukken tekst en informatie in verschillende bronnen over het voortgezet onderwijs (folders, open dagen, internet)
  • Kinderen informatie laten vinden die ze kunnen gebruiken voor het maken van de website.
  • De kinderen in eigen woorden teksten kunnen schrijven uit de gebruikte bronnen.
  • De kinderen kunnen zelf structureren d.w.z. zelf een structuur weten aan te brengen in hun informatieve tekst.
  • De kinderen kunnen een selectie maken aan informatiebronnen en hebben hierover een kritische houding.
  • Kinderen plaatsen hun eigen tekst op de website, werken aan de lay-out, hoofdstukindeling, links en reageren op het werk van elkaar.

Het is weer nakijktijd en het werk van de studenten stroomt weer binnen. Er zitten echt mooie resultaten weer tussen. Bijvoorbeeld van Diana van der Werf. Zij heeft met haar groep 4 beeldverhalen gemaakt voor groep 2. Daarbij is ze uitgegaan van het coöperatief leren. Kinderen hebben in groepjes via het placematmodel verhalen bedacht en die later in Paint uitgetekend. Het resultaat zie je hieronder. Het mooiste vind ik nog dat daarna de leerlingen uit groep 4 de verhalen hebben voorgelezen aan de leerlingen van groep 2.

Sardes heeft een mooie publicatie gemaakt over Levende prentenboeken. In de publicatie die gratis te downloaden is, omschrijven ze Levende prentenboeken als volgt:

Levende Boeken zijn prentenboekverhalen die op de computer tot leven worden gebracht en interactief worden voorgelezen.

Via de website www.levendeboeken.nl kunnen prentenboeken worden bekeken. Je sluit hiervoor wel een abonnement voor af.

In de publicatie staat ook beschreven hoe het werken met levende prentenboeken de woordenschat stimuleert. Hiervoor wordt een stripfiguurtje ingezet dat de leerlingen vragen stelt tussendoor en hen op weg helpt als ze er even niet uitkomen.
Het betekent natuurlijk niet dat het levende prentenboek het gewone voorlezen zal vervangen. Maar het is wel een goede aanvulling hierop. Het onderzoek dat Sardes aanhaalt is gedaan door Verhallen, Bus en De Jong.

In Levende boeken in de klas: zo werkt dat, worden twee manieren aangegeven hoe je levende boeken in de klas kunt inzetten: als losse keuzeactiviteit en het ‘planmatig inzetten om de taalontwikkeling van kinderen te stimuleren’. Daarbij worden 5 fasen doorlopen:

1 een boek kiezen
2 het boek introduceren in de groep
3 het boek bekijken op de computer (individueel)
4 nog eens het verhaal in de groep
5 herhaling aan de computer (individueel)

Naar aanleiding van fase 1 worden taalstimulerende gespreksvaardigheden opgesomd. Bijvoorbeeld: de leerlingen laten voorspellen en gebruik van mimiek en gebaren. Daarna komt de fase van het gezamenlijke lezen in de kring. Pas als dat geweest is kan het boek op de computer worden bekeken. Ik vind dit een prima volgorde. Vaak zie ik van studenten terug dat ze leerlingen direct aan het werk zetten op de computer zodat kinderen geen idee hebben van context en thema. Het lezen op de computer geeft daarna alle mogelijkheden tot differentiatie (in tempo en herhaling). Na het zelfstandig bekijken volgt nog een nabespreking met de leerling zelf over het boek. Waarna in fase 4 het boek nog een keer in de groep besproken wordt. Kinderen die dan nog behoefte hebben aan herhaling bekijken het verhaal nog een keer op de computer.

In hoofdstuk 4 van de publicatie wordt aangegeven hoe het werken met levende prentenboeken aansluit bij andere programma’s zoals Piramide, KO-Totaal en De Taallijn.
In hoofdstuk 5 worden allerlei verwerkingsmogelijkheden gegeven. Hier laat de publicatie erg mooie mogelijkheden op het gebied van computers liggen. Namelijk zelf een digitaal prentenboek maken. Studenten op Hogeschool Domstad hebben dit al verschillende keren gedaan en dat is altijd een groot succes.
Hoofdstuk 6 gaat in op de rol van de ouders. Hoofdstuk 7 zet alle zaken nog een keer op een rijtje en hoofdstuk 8 beschrijft de context (samenwerking met anderen en onderzoek).

Al met al een heel complete publicatie die voor Pabo-studenten en basisschoolleerkrachten erg interessant is.

Sinds woensdag ben ik weer terug uit Marokko. We hebben een studiereis gemaakt waarbij de cultuur en het onderwijs centraal stonden. Het was een geslaagde reis. De reis is door de studenten beschreven op de weblog domstadmarokko08. Alle foto´s die ik heb gemaakt kun je bekijken op Flickr. Het zijn zo’n 1100 foto’s waar ik ook een selectie van heb gemaakt. De selectie van zo’n 60 foto’s is hier te bekijken.
Het was een interessante reis. Ik was in november al in Marokko geweest om mee te helpen de reis voor te bereiden. Daarbij heb ik me bezig gehouden met de uitwisseling tussen studenten uit Nederland en Marokko via Surfgroepen. Deze digitale omgeving zorgde ervoor dat docenten en studenten in Marokko al veel meer betrokken raakten bij de studiereis. Dit was goed te merken bij ons bezoek in Al Hoceima. Studenten hebben daar veel uit kunnen wisselen over vragen die ze hadden over het onderwijs en kinderen in beide landen.
De omgeving zorgde er ook voor dat we voor de contacten niet meer zo afhankelijk waren van de gedelegeerden die graag een vinger in de pap willen houden bij elke actie.
Voor een volgende keer kunnen we ons al veel meer richten op de inhoudelijke kant van het bezoek. Nu was het nog heel verkennend. We kunnen nu gaan nadenken over de manieren waarop online samenwerking nog meer diepgang krijgt.


marokko_Fes_Volubilis_004

In november was het dus echt een voorbereidingsreis. Dit keer zaten ook alle culturele uitstapjes erin en bezochten we ook de basisscholen. De culturele uitstapjes brachten ons in Fes en Volubilis onder andere. Erg mooi. Bij de schoolbezoeken hebben we stadsscholen bekeken en plattelandsscholen. De klassen in de stad zitten erg vol (tussen 30 en 40 leerlingen). De klassen op het platteland zijn klein en vaak een combinatieklas. De middelen zijn erg beperkt. Ook op het gebied van ICT. Heb op verschillende scholen al wel computers gezien. Deze stonden in aparte lokalen en werden alleen door de leerkrachten gebruikt. En dan vooral om de ICT-vaardigeheden te oefenen.

alhoceima_marokko_023

Computers in de klas heb ik niet gezien. Ik begreep van mijn collega die vorig jaar naar een SOS-kinderdorp is geweest dat daar wel computers door de leerlingen werden gebruikt.
Als je trouwens achter een computer gaat zitten in Marokko moet je wel rekening houden met het feit dat je niet een gewoon QWERTY-toetsenbord hebt.

alhoceima_marokko_098

Soms is het echt even zoeken naar de juiste knop. Wel een mooie manier om te ervaren wat iemand die nog nooit een toetsenbord heeft gebruikt meemaakt.

Ik vond het leuk om te zien hoe ICT-minded de studenten waren. Er werd druk gefotografeerd en video-opnamen gemaakt.


Meknes_marokko_082

Fes_Volubilis_marokko_012

Nu ben ik ook nog bezig om een selectie van de foto’s op de PITE-site te zetten zodat de collega’s in Al Hoceima kunnen zien hoe we het beleefd hebben.

En tenslotte hoop ik de Marokko-pagina van WikiKids weer te kunnen verrijken met mooie foto’s.

Vandaag zag ik een link voorbijkomen (met dank aan Marjon) naar de Kinderwiki. Een wiki voor jongeren tussen de 12 en 17 jaar. De wiki is nog niet zo heel groot (214 artikelen). Ik ben benieuwd hoe dit zich verder gaat ontwikkelen. Op de pagina van de moderatoren krijg je een idee wie hier aan meewekt.

Een paar jaar geleden zijn we begonnen met de invoering van het nieuwe curriculum. Regelmatig heb ik hier al over geschreven op deze blog. Aan de berichten gaf ik dan het label ICT-competenties mee. Ook heb ik verschillende verzameldocumenten samengesteld. Met deze documenten zijn studenten in staat om zelfstandig zich voor te bereiden op de kennistoets, casustoets en het assessmentdossier.
Aan deze documenten zal ik bij het herzien voor volgend jaar een aantal nieuwe onderdelen toevoegen. Dit zijn: een overzicht van belangrijke begrippen en een lijst met feedbackvragen.

Een overzicht van belangrijke begrippen helpt de student om zich goed voor te bereiden op de kennis- en casustoets. Feedbackvragen helpen de studenten zich voor te bereiden op het assessmentdossier.
Voor thema 3 (lesgeven en begeleiden) neem ik (waarschijnlijk) voor de volgende keer de volgende “begrippen” als overzicht op:

  • Samenwerken en ICT
  • Presenteren van informatie met behulp van ICT
  • Zelfstandig leren met behulp van ICT
  • Zoeken en verwerken met behulp van ICT
  • Communiceren met behulp van ICT
  • Oefenen met behulp van ICT
  • Creëren met behulp van ICT
  • Wiki
  • Webwandeling
  • Webwijsheid
  • Weblog
  • Game
  • Digitaal toetsen
  • ICT-integratie
  • Media
  • Mindmap
  • Mayer en de Cognitive Theory of Multimedia Learning
  • Internetgebruik
  • Seymour Papert en constructionisme
  • Marc Overmars en serious gaming
  • Google Earth
  • Beeldverhaal
  • Digitale video
  • Podcast

Deze lijst is nogal een bonte verzameling van verschillende grootheden. Daar komt nog verandering in. Ik stel deze lijst in de komende tijd bij. Ik ga deze verbeterslag namelijk ook inzetten voor mijn professionaliseringsplan voor het zelfregistratietraject van VELON. Studenten hebben van ons ook nog een feedbackformulier gekregen. Ook dit formulier zal in de volgende versie opgenomen worden van het verzameldocument.

Het embedden (wat ik wilde doen) leverde een probleem op. Vandaar een link naar het document op Scribd.

Over wiki’s gesproken zeg. De laatste dagen zijn wiki’s behoorlijk in het nieuws. Op verschillende manieren. Gisteren een documentaire van Tegenlicht, de wiki van Rita Verdonk en een artikel in de Volkskrant over Andrew Keen (waar Margreet van den Berg uitgebreid over spreekt. Al verschillende bloggers hebben over wiki’s geschreven de afgelopen dagen. Hans gaat in op de waarheid binnen wiki’s, Wilfred behandeld de fasen van gebruik van een wiki en Margreet spreekt er dus over n.a.v. het artikel in de Volkskrant.

Ik vind wiki’s een bijzonder fenomeen. Zelf ben ik vooral actief op WikiKids. Ik vind het een waardevolle omgeving voor het onderwijs. Leerkrachten kunnen het inzetten om leerlingen een omgeving te bieden waarin ze kunnen publiceren, overleggen en informatie kunnen verzamelen. Het is een middel dat je in kunt zetten om het onderwijs authentieker te maken en de betrokkenheid van leerlingen te verhogen. Het is ook een middel dat er voor kan zorgen dat begrijpelijke informatie voor leerlingen beschikbaar is.

Een belangrijk uitgangspunt hierbij is dat de informatie neutraal is. Over dit begrip is op Wikipedia al het een en ander geschreven. Het mooie van Wikipedia vind ik dat ook over dit onderwerp weer gediscussieerd wordt.

Het doel van Wikipedia is dus om een encyclopedie te maken waarin neutrale informatie staat. Dat is behoorlijk lastig omdat er zoveel verschillende standpunten zijn. Voor verschillende artikelen geldt dat een neutraal standpunt innemen heel lastig is. Je kunt daarbij denken aan artikelen over godsdiensten of geschiedkundige artikelen.
Een mooi voorbeeld in deze is het artikel over Mohammed. De overlegpagina is een voorbeeld volgens mij hoe over neutraliteit door verschillende partijen gesproken wordt.

Wikipedia streeft dus naar een encyclopedie met neutrale informatie. Maar betekent dit nu dat alle wiki’s met dit soort informatie gevuld moeten worden? Ik denk het niet. Elke Das somde een tijdje geleden op haar weblog de verschillende mogelijkheden op over het werken met wiki’s:

  • in plaats van een simpele website voor je klas.
  • om te communiceren met een andere school.
  • voor een werkstuk.
  • voor een project dat je samen moet maken.
  • om links te verzamelen
  • om mensen in staat te stellen een mening te vormen.
  • in plaats van een presentatie d.m.v. Keynote of Powerpoint..
  • als portfolio.
  • om samen een boek samen te vatten om het te leren.
  • als boekverslag.
  • als woordenboek.

Een mooi overzicht vond (en vind) ik. Uitgangspunt hierbij is dat mensen wel samen willen werken op een wiki. Op de wiki die Rita Verdonk in de lucht heeft gebracht is dit zeker niet het geval. Als je kijkt naar de pagina waarop voorstellen staan voor nieuwe thema’s voor Trots op Nederland zie je dat er aardig wat mensen zijn geweest die hier onzinberichten op gepost hebben.

Ik moet wel zeggen dat het af en toe erg grappige berichten zijn (Bijvoorbeeld over het waterschap) maar het laat duidelijk zien dat wiki’s op deze manier gebruiken niet werkt. Het samenstellen van een partijprogramma moet je dus misschien niet zo op deze manier aanpakken. Het lijkt op een discussie zonder gespreksleider waarbij niemand een idee heeft waar het gesprek zou moeten eindigen. Een discussie bovendien tussen mensen die het ook niet met elkaar eens willen worden.
Trots op Nederland had beter een wiki voor intern gebruik kunnen inzetten. Waarbij ze zelf samen nadenken over wat voor punten belangrijk zijn voor een partijprogramma. Het artikel op Wikipedia over Rita Verdonk is daar en tegen weer een voorbeeld van hoe het (volgens mij) wel weer moet. Ook hier is de overlegpagina net zo interessant als het artikel zelf.

Wat betekent tot slot dit allemaal voor WikiKids? Niet zoveel denk ik. Er bestaat nog geen artikel op WikiKids over Mohammed of Rita Verdonk. En als er wel een artikel over komt zullen we natuurlijk kijken of het artikel feiten weergeeft en neutraal geschreven is.

En over verkiezingen gesproken. We hebben een tijdje een stemlokaal gehad voor het voordragen voor nieuwe moderatoren. Daar zijn we van afgestapt. Omdat we het niet goed vonden om zo openbaar over de nominaties van nieuwe jonge moderatoren te stemmen. Soms kun je dingen op een wiki beter niet doen.

Op zoek naar een leuke opening voor de les over RSI die we binnenkort aan de eerstejaars gaan geven kwam ik dit filmpje tegen. Aardig om te zien. Of het werkt?



Maar ik denk dat ik voor deze site ga als opening van de les: Don’t click it.

Van 12 tot en met 23 april gaan studenten van Hogeschool Domstad op studiereis naar Marokko. Ik ga ook mee met deze reis. Bedoelding van de reis is om kennis te maken met het onderwijs in Marokko en meer te leren over de cultuur van Marokko. We bezoeken daarom stadsscholen en plattelandscholen op verschillende plekken in Marokko. Ook bezoeken we de lerarenopleidingen in Meknes en Al Hoceima. Met die laatste lerarenopleiding hebben we via Surfgroepen al een paar keer overlegd.
Tijdens de reis zullen we ook een weblog bijhouden. Alle studenten zullen er iets op schrijven en foto’s op zetten. Zelf was ik van plan om elke dag ook een stukje video te maken. Ik ben benieuwd of dat lukt. Wil je ons volgen door Marokko dan kun je kijken op domstadmarokko08.blogspot.com.



Grotere kaart weergeven