Gerard Dummer

Alles over Onderwijs en ICT.

Browsing Posts published in juli, 2007

Tamara Beverloo en Karen Wieleman, studenten van Hogeschool Domstad, hebben hun scriptie geschreven over WikiKids en omgevingsonderwijs. Ze hebben gekeken op welke manier met behulp van de WikiKidsAtlas gewerkt kon worden aan doelen van omgevingsonderwijs. Naast een theoretisch gedeelte zijn ze ook aan de slag gegaan met een eigen project. Dat heeft een mooi artikel over IJsselstein opgeleverd. Het hele meesterstuk kun je hier lezen. De handleiding die ze gemaakt hebben voor leerkrachten kun je hier downloaden.

Pff. Druk de laatste tijd zeg. Bijna helemaal geen tijd om mijn weblog bij te houden. Nu even een interessante filmpje van YouTube. Een simulatie over een reconstructie van de aanslagen op het World Trade Centre.

Even een leuk (of flauw) filmpje tussendoor

En daar moeten dan natuurlijk ook weer reacties op komen zoals deze:

Els Kuiper is onlangs met haar proefschrift “Teaching Web literacy in primary education” gepromoveerd. Een interessant onderwerp. Naast het Engelstalig proefschrift heeft ze inmiddels op verschillende plekken hierover gepubliceerd. Bijvoorbeeld op de weblog Mijnkindonline, in de brochurereeks van Kennisnet ICT op school “Wat weten we over…(webwijsheid) en gisteren zag ik via een artikel van Willem Karssenberg ook in nrc.next.

Ik vind het mooi om te zien dat zo’n belangrijk onderwerp op zo veel plekken terugkomt op zo’n toegankelijke manier. Het deed me denken aan de ORD-dagen die ik dit jaar in Groningen heb bijgewoond. Op de ORD stond de relatie tussen onderzoek en onderwijs centraal. Een van de vragen was hoe de verworvenheden van onderzoek toegepast konden worden in het onderwijs. Op de weblog ons Expertisecentrum ICT-Educatie van Hogeschool Domstad had ik hier al een stukje over geschreven.

Slavin gaf hierbij onder andere aan dat het vertalen van wetenschappelijk werk voor een groot publiek een belangrijke factor kan zijn om te zorgen voor kennisdisseminatie.

Maar goed, ik wilde het eigenlijk hebben over het onderzoek van Els Kuiper. Ze had als uitgangspunt voor haar onderzoek de vraag:

“Hoe kunnen leerlingen dan worden ondersteund bij het gebruiken van internet ten behoeve van het ontwikkelen van kennis?”

Ze heeft gekeken welke vaardigheden leerlingen nodig hebben. Ze onderscheid 3 vaardigheden: zoeken, lezen en beoordelen van informatie. Ze schrijft hierover:

“Onder zoeken valt bijvoorbeeld de vaardigheid om goede zoektermen te formuleren bij gebruik van Google. Lezen op internet houdt bijvoorbeeld in het goed gebruik kunnen maken van hyperlinks en een menustructuur op een website. Maar ook het goed lezen van de zoekresultaten van Google. Onder beoordelen van informatie valt zowel de bruikbaarheid of relevantie van de informatie als de betrouwbaarheid.”

En voor het onderwijs geeft Els Kuiper aan dat onder andere aandacht besteed kan worden aan het begrijpend lezen:

“Het ligt voor de hand om in het onderwijs in begrijpend lezen expliciet aandacht te geven aan kritisch internetgebruik. Dat betekent aanpassing van bestaande, papieren methodes: je leert internet immers niet gebruiken uit een boekje. Daarbij is het belangrijk om alert te zijn op een paradox die tijdens het onderzoek naar voren kwam.”

Een onderdeel van webwijsheid is het zoeken. Aan dit zoeken gaat natuurlijk al een fase vooraf. Namelijk het formuleren van een onderzoeksvraag. Op de website online op onderzoek worden deze stappen mooi beschreven.

De afgelopen dagen ben ik ook druk bezig met zoeken van informatie. Ik ben bezig met het ontwikkelen van lessen voor Google Earth en het samenstellen van een literatuurlijst voor Pabo-studenten als het gaat om de ICT-competenties.

Hoe ga ik hierbij te werk? Er zijn een aantal fasen te onderscheiden in mijn zoekproces. Als eerste heb ik bedacht waar ik over wil gaan zoeken. Voor het Google Earthproject zijn verschillende onderwerpen geselecteerd: Industriële revolutie, Tweede Wereldoorlog, Landbouw, Landschappen en Stad en platteland. Voor de ICT-competenties zijn dat de onderwerpen zoals ik ze benoemd heb op mijn weblog.

Daarna heb ik bedacht wat voor soort informatie ik voor de beide projecten nodig zou hebben. Voor het GE-project heb ik achtergrondinformatie nodig en verschillende media die ik kan inzetten. Voor de ICT-competenties ben ik nu op zoek naar literatuur.

Daarna heb ik gekozen van welke zoekmachines ik gebruik zou maken. Voor de achtergrondinformatie voor het GE-project wilde ik zo snel mogelijk komen tot informatie die ook op leerlingen gericht is. Ik heb daarom verschillende kinderzoekmachines geselecteerd en die gebruikt: Netwijs, Meestersipke, Davindi en ook WikiKids. Daarnaast heb ik gezocht op de beeldbank en Teleblik omdat ik wist dat daar geschikte filmpjes te vinden zouden zijn. Waar ik nog op wil zoeken is in ieder geval op leerspellen.

Voor de literatuur voor Pabo-studenten heb ik andere bronnen gebruikt. Bronnen die ik hier heb geraadpleegd zijn: DareNet, LoreNet, Scholar Google, ICT op school (de kenniswiki), Kennisnet en Google. Waar ik nog in ieder geval op wil zoeken zijn de websites van de pedagogische centra en ons bibliotheeksysteem van de hogeschool. Ook wil ik nog kijken of eventueel op YouTube, GoogleVideo, Slideshare en scribd nog interessante artikelen staan.

Ik ben nu vooral bezig met verzamelen. Als ik kijk wat het verzamelen vergemakkelijkt dan zijn dat een paar zaken. Ik weet op welke onderwerpen ik wil zoeken, ik ken verschillende bronnen de relevant zijn, ken gespecialiseerde zoekmachines en ik weet ook welke mensen zich met de onderwerpen bezig houden waarop ik zoek. Nu is dat laatste niet helemaal waar want ik weet echt niet van iedereen wat zijn specialisatie is. Maar via het zoeken kom ik daar wel achter.

Al tijdens het verzamelen van de informatie denk ik: op welke manier kan ik dit ordenen en presenteren. Een manier om het voor mezelf te ordenen is het gebruik van een woordspin. Een voorzichtig voorbeeld vind je op mijn weblog.
Dit laatste is voor mijzelf wel nodig vind ik. Ik ben (weet ik) iemand die zich eerst breed wil oriënteren en daarna gaat selecteren.

Nog iets trouwens. De websites die ik heb verzameld voor het GE-project heb ik bij elkaar gezet op een delicous pagina en de links voor de ICT-competenties gewoon in een WORD-document. Waarom dat is? Geen idee.

Ik ben wel erg benieuwd hoe anderen zoeken. Misschien kan iemand zijn zoekstrategieën toelichten?

Ben bezig om een lijst op te stellen van geschikte literatuur voor studenten. Was begonnen met het onderwerp Digitale leeromgevingen. Had al een aardige lijst verzameld. Toen bedacht ik: het is handig om de verschillende aspecten van dit begrip nog iets meer in kaart te brengen zodat het zoeken ook gestructureerder gaat. Een mindmap is daarbij een handig middel. Via de website van Emily Chang kwam ik nu uit op Mind42. Een online samenwerkingsmindmap. Hieronder een klein voorbeeldje van de mogelijkheden van de mindmap.
Naast het maken van een woordspin kun je ook extra informatie opnemen zoals notes en links.

Dit is even als experiment bedoeld. Of ik dit beter vind dan freemind of bubbl.us weet ik nog niet.

Een paar berichten geleden schreef ik dat ik op zoek was naar literatuur voor Pabo-studenten over ICT in het onderwijs. Zelf noemde ik hierbij al het boek van John Bronkhorst Basisboek ICT-didactiek. Van mijn collega Elleke Verwaijen kreeg ik nog een paar interssante titels doorgespeeld. Ook moest ze aan een aantal mensen en instellingen denken die interessant zouden kunnen zijn.

Een paar titels

Mensen

Instellingen

Met de aanvulling van Elleke was ik natuurlijk erg blij. Zelf had ik in de tussentijd ook nog een paar bedacht. Bijvoorbeeld de brochures van ICT op school in de reeks “Wat weten we over…”. Onder andere te vinden op de kenniswiki en het overzicht van publicaties.

Ook dacht ik aan een aantal bronnen die we al aanbieden aan de studenten:

Nog meer bronnen die ik interessant vind

En nog meer zijn te vinden op mijn delicious-pagina over ict in het onderwijs.

Bovenstaande bronnen zijn nog niet geordend naar de thema’s die ik de vorige keer benoemde. Dat wil ik in een volgende post doen. Ik zal vast ook nog hele goede bronnen vergeten zijn. Als jullie zulke goede bronnen kennen, hoor ik het graag

Annelies Linschoten, vierdejaars student van Hogeschool Domstad, heeft voor haar laatste module die ze voor ICT moest maken gekeken naar de mogelijkheden die ICT biedt in de kleuterklas. Dit was gericht op beginnende geletterdheid. In haar verslag heeft ze gekeken naar de mogelijkheden van beginnende geletterdheid en ICT. Haar leervraag was:

Hoe kan ik samen met de kleuters een digitale ABC muur maken (in PowerPoint), waarbij de kinderen zelf een actieve rol hebben en waar we de tussendoelen beginnende geletterdheid nastreven?

Zelf zegt ze daar over:

Mijn eindproduct wordt een digitale ABC-muur in PowerPoint, zowel verbaal (gesproken en geschreven) als visueel (pictogrammen/plaatjes/foto’s)

Hieronder heb ik het deel van haar verslag opgenomen waarin ze ingaat op de combinatie beginnende geletterdheid en ICT. Ze werkt dit per tussendoel uit. Ze maakt daarbij onder andere gebruik van de volgende bronnen:

De ABC-muur: Stimuleren van fonologisch bewustzijn en letterkennis in groep 1-3 (2000). Kleef, M. van Tomesen, M. Expertisecentrum Nederlands, Nijmegen

Louw, van der, S. (2002). ‘Kijk hé, ik leer lezen met ICT’, meesterstuk Hogeschool Domstad, Utrecht

En natuurlijk vind ik dit deel uit haar terugblik het leukst:

Door deze opdracht heb ik leren genieten van het werken met jonge kinderen en ICT, iets wat eerder eerlijk gezegd niet zo mijn voorkeur had. Ik zag jonge kinderen werken met digitale camera’s en computers alsof ze dit al veel vaker hadden gedaan, wat absoluut niet het geval was (als ik het heb over de schoolsituatie). Zo zie je maar weer dat jonge kinderen veel meer kunnen dan je denkt en dat ze een grote interesse hebben voor het werken met computers. En ook al ben jij misschien net als ik eerst was, niet bere-enthousiast over ICT in het onderwijs, de kinderen maken je enthousiast. Genoeg reden dus om ermee aan de slag te gaan!