Afgelopen week was de Scratchconferentie 2015 in Amsterdam en ik was er een paar dagen bij. Het was een inspirerende conferentie! In deze blogpost zal ik mijn indrukken verwerken.

Vooraf
Vooraf nog even het volgende. Binnen onze Pabo (en alle andere) gaan we meer aandacht besteden aan Wetenschap en Technologie. Hierbinnen spelen onderzoekend en ontwerpend leren een belangrijke (didactische) rol. In dit kader richten we ons vanuit ICT en Onderwijs op het onderwerp makermovement. En binnen dit onderdeel richten we ons vooral op de driedeling die Sylvia Libow Martinez en Gary Stager gebruiken in hun boek Invent to Learn: Fabricating, Physical computing en Programming. Bekijk voor een toelichting daarop de clip van mijn collega Don Zuiderman:

Scratch past dus in dit kader. Het is een manier om op een toegankelijke en aantrekkelijke manier met het onderwerp programmeren aan de slag te gaan.

Programmeren
Het onderwerp programmeren heeft in zichzelf ook een belangrijke waarde. Dat wordt duidelijk gemaakt door allerlei economische lobbygroepen. Van verschillende kanten wordt echter aangegeven dat alleen zo’n economisch perspectief (we hebben programmeurs nodig voor de toekomst) wel erg eenzijdig is. In een van de keynotes gaf Beat Döbeli Honegger uit Zwitserland een mooi overzicht waarom programmeren zo waardevol kan zijn:

1) explanation of the world (grip krijgen op de wereld om je heen)
2) generic competences (algemene competentie; manier om het probleemoplossend vermogen te vergroten’
3) didactical (spreekt bepaalde doelgroep van kinderen aan; succeservaring voor kinderen)
4) preparation for study and job (voorbereiding op studie en beroep; het economisch argument)

Zijn presentatie vind je hier.

Keynote Mitch Resnick
Mitch Resnick is de bedenker van Scratch en een inspirerende spreker. Hij gaf in zijn keynote een paar interessante zaken aan. Redenen om met Scratch aan de slag te gaan zijn verwoord in dit mooie getekend verslag:

1) develop your voice
2) thinking and how to work with others
3) identity: how do you see yourself as a member of the community

De insteek van Resnick zit veel meer op generieke vaardigheden en burgerschap. Het is dezelfde insteek die ik zie bij mensen die actief bijdragen aan Wikipedia of onderwijsvernieuwers. De sfeer had deze conferentie ook.

Een ander mooi punt uit de keynote van Resnick was de term “interest based pathways”. Wil je verschillende kinderen interesseren in het programmeren dan moet je differentiëren in de aanpak. De aanpak van MIT is om dat thematisch te doen (bijvoorbeeld via Hip Hop) en via Microworlds. Microworlds is een uitgeklede en voorgestructureerde omgeving waarin kinderen kunnen programmeren. Voorbeeld van Hip Hop vind je hier.

Tot slot liet hij de omgeving ScratchX zien. In deze omgeving zijn de verschillende extensies van scratch te bekijken en toe te voegen.

Phill Bagge
Wat een enthousiaste spreker is dit zeg! Veel ervaring in het Engelse onderwijs in het geven van programmeerlessen. Van hem hoorde ik de term computational thinking and doing voor het eerst. Zijn belangrijkste les is dat je geen oplossingen moet proberen te geven maar hints en strategieën. Dit ter zelfbescherming en om de hulpeloosheid te doorbreken. Hij maakt onderscheid in twee soorten hulpeloosheid: de lieve en de argressieve.

Verder ging hij in op onderwerpen die belangrijk zijn bij het leren programmeren: decomposing (ontleden van een probleem) en debugging (problemen oplossen). Verder geeft hij aan dat het bij programmeren gaat om het werken met algoritmes (stappenplannen om iets uit te voeren), generalisaties (wat werkt in de ene situatie kan ik toepassen in de andere), abstraction (de overbodige informatie leren weglaten zodat je met de kern van het probleem kunt werken).

Scratch2015ams

Zijn website boordevol informatie vind je hier. Binnenkort verschijnt ook zijn boek over Scratch.

Workshops
De rest van de conferentie heb ik workshops bijgewoond om mijn vaardigheden rondom Scratch te verhogen. De eerste workshop (New Dimensions to Scratch with littleBits and Leap Motion) viel voor mij jammer genoeg in het water omdat ik eduroam niet aan de praat kreeg.

De tweede workshop was Fun with Scratch Junior and other coding games. Daarbij ik samen met iemand anders een tijd bezig geweest met LightBot. Een leuke app waarin je steeds complexere programmeerproblemen moet oplossen.

De mensen van Coding and Bricks lieten Scratch samenwerken met Lego WeDo. Het leuke van hun opzet was dat zij een verhaal als uitgangspunt gebruiken waarin problemen zitten die door programmeren in Scratch en bouwen met Lego WeDo. Zo moesten we het poppetje Scratch uit handen zien te houden van Sulfator. Zo moesten we een brug bouwen die open en dicht ging en moesten we een kooi open laten gaan om Scratch te laten ontsnappen.

In de workshop Scratch in Science: Creating Experiments and Making Sense of the Data gehouden door Steve Holmes uit Ierland konden we allerlei sensoren aansluiten op Scratch en metingen verrichten.

MakeSense01

In de workshop Hip-Hop Dance and Scratch hebben we in de al eerder genoemde Microworld een hip-hop nummer gemaakt.

Tot slot in de workshop Round the Circuit verbonden we de MakeyMakey met Scratch en bouwden zo een basgitaar. In Scratch zetten we een basgitaarcursus in elkaar! Erg leuk om te doen.

Tot slot
Bekijk zeker de keynote Linda Liukas, huur de mensen van getekend verslag ook een keer in en ga zelf een keer aan de slag met Scratch!