Gerard Dummer

Alles over Onderwijs en ICT.

Browsing Posts tagged mediapedagogiek

Na vier jaar intensief moderatorschap heeft gebruiker Apoo van WikiKids afscheid genomen van zijn moderatorschap. Daarmee begon hij op 14-jarige leeftijd. Af en toe is hij nu nog wel eens actief op WikiKids maar niet meer zo intensief als hiervoor. Omdat ik zijn ervaring uniek vind, wilde ik zijn verhaal graag delen met een groter publiek. Iets wat normaal gesproken achter de schermen gebeurt, wordt hier even in het zonnetje gezet. De onderstaande blog heeft hij, op mijn verzoek, hier over geschreven. We zijn erg blij met de inzet van Apoo van de afgelopen vier jaar.

‘Vraagje!’, ‘Waarom?’ en ‘Kun je even …’, zijn het begin van de vragen die ik de afgelopen vier jaar als moderator op WikiKids heb gehad. Een kleine duizend heb ik moeten beantwoorden, kinderen willen immers alles weten en dat is hun goed recht. Werken met kinderen vraagt soms creativiteit en flexibiliteit. In deze blog geef ik jullie een klein kijkje in het leven als moderator: wat zijn de dingen die mij na al die jaren nog steeds bij zijn gebleven?

Op WikiKids heb ik alle soorten kinderen leren kennen. De een heeft zijn weg zo gevonden terwijl de ander nog even wat hulp nodig heeft. De een gaat serieus aan de slag terwijl de ander er een rotzooi van maakt. Als moderator was ik verantwoordelijk voor de sfeer en veiligheid op WikiKids. Dat vroeg soms enige inspanning. Iedere wijziging die aan WikiKids werd aangebracht moest worden gecontroleerd. Op de drukke dagen kon dit wel eens oplopen tot vierhonderd. Gelukkig stond ik er niet alleen voor, samen met andere moderatoren hielden we WikiKids netjes.

De focus lag dan voornamelijk op wat wij noemen ‘vandalisme’. Als iemand er bewust een rotzooi van had gemaakt, vaak was dat het vol kladden van pagina’s met scheldwoorden, dan had ik er geen moeite mee om die persoon stevig aan te pakken. Geen lange, vage verhalen over wat wel en niet netjes is, maar gewoon duidelijkheid: ‘als je dit nog een keer flikt, krijg je een ban.’
Moderator zijn maakte me niet altijd populair, vooral de kinderen die ik de toegang tot WikiKids had ontzegd waren daar soms niet blij mee. ‘Dictator’ heb ik het meeste naar mijn hoofd toe gekregen, vooral met Hitler ben ik veel vergeleken. Ook boze mailtjes met beledigingen waren op den duur niet bijzonder meer. Sommige kinderen gingen nog een stapje verder en schreven een mooi gedicht over hoe stom ik wel niet was.

Recherche
Als moderator vervulde ik regelmatig de rol van rechercheur. Bij iedere bewerking op WikiKids word je IP-adres opgeslagen. Zo kon ik zien wie er stiekem een nieuw account had aangemaakt en zich voordeed als iemand anders. Ook zocht ik regelmatig uit of een IP-adres bij een school hoorde om zo in uiterste gevallen contact op te nemen met de directeur.

Een zaak zal me voorgoed bijblijven. Er was op WikiKids al een tijdje een gebruiker die zijn pijlen op mij gericht had. De bekende dictator vergelijking werd steeds gemaakt en verschillende pagina’s werden hierbij gevandaliseerd. De gebruiker was zo slim om steeds een nieuwe computer te gebruiken en zodoende kon ik niets anders doen dan afwachten en blokkeren.

Toch heb ik het er niet bij laten zitten. Ik ben uit gaan zoeken vanaf welke IP-adressen de bewerkingen gedaan werden en zo kwam ik er achter dat het vanaf een school gebeurde. Ik heb toen direct contact opgenomen met de school en samen hebben we toen een aantal ‘verdachten’ kunnen selecteren. Door Twitter ben ik er uiteindelijk achter gekomen wie er achter de bewerkingen zat (de kracht van social media) en heb dit aan de school doorgegeven.

Die avond, ik weet het nog goed, zat ik in de trein toen ik via mijn mobiel een mailtje binnen kreeg. De school had de betreffende persoon inclusief ouders uitgenodigd op een gesprek om hem met zijn gedrag te confronteren. Daarbij had hij alles bekend. Hij werd geschorst voor zijn gedrag. Toen ik dit las riep ik heel hard “YES!” door de coupé heen. Ik was erg blij dat deze zaak na een maand eindelijk was opgelost en de school goed had doorgepakt.

Begeleiding
Gelukkig was het moderatorwerk niet alleen maar kommer en kwijl, er zijn ook hele mooie momenten die ik mee heb mogen maken. Het allerleukste aan mijn werk vond ik om te zien wanneer mijn uitleg er ook echt voor zorgde dat iemand iets daarna wel goed deed. Bij veel kinderen was het probleem dat ze hadden met WikiKids binnen een aantal berichtjes opgelost, maar het kwam ook een paar keer voor dat kinderen, die erg gemotiveerd waren om te bewerken op WikiKids, niet echt hun draai konden vinden.

Ik begon dan met een intensieve begeleiding. Meestal hield dit in dat ik iedere bewerking die de gebruiker deed controleerde. Elke keer als er iets fout ging besprak ik met deze gebruiker wat er dan precies fout ging en hoe we dat in het vervolg konden voorkomen. Gedurende zo’n begeleiding kom je meer over iemand te weten. Zo heb ik een keer met iemand te maken gehad die vertelde dat hij autistisch was en daarvoor ook speciaal onderwijs volgde. In zo’n geval moet die flexibiliteit en creativiteit naar boven komen. Ik heb van alles geprobeerd: goede bewerkingen extra belonen, foute bewerkingen juist afstraffen. Veel vrijheid geven of juist heel duidelijk de grenzen aangeven. Overleg met andere moderatoren is hierin erg belangrijk, we moesten deze gebruiker namelijk op een specifieke manier behandelen en het was belangrijk dat we dat allemaal hetzelfde deden. Uiteindelijk is de gebruiker gestopt met bewerken op WikiKids. Iets wat voorlopig het beste leek na een jaar lang intensieve begeleiding met momenten waarbij we soms met onze handen in het haar zaten.

Gelukkig was dit de enige keer dat we het hebben moeten ‘opgeven’. Ik wil afsluiten met een zaak waar ik stiekem wel een beetje trots op ben. Een zaak waar de begeleiding goed is uitgepakt. Drie jaar geleden deed deze gebruiker zijn eerste bewerking op WikiKids. Hier en daar zaten er wat foutjes in, logisch want de gebruiker was net nieuw. Na een tijdje begon het me op te vallen dat de gebruiker de berichten die ik hem stuurde niet las. Ik kreeg het gevoel alsof ik tegen een muur aan het praten was. De gebruiker wilde graag met goede bedoelingen meehelpen aan WikiKids, maar deed eigenlijk alles verkeerd. Na een lange en intensieve begeleiding van ruim anderhalf jaar waarop er soms momenten waren dat we het samen niet meer zagen zitten heeft deze gebruiker toch de smaak te pakken gekregen. Zo goed zelfs dat deze gebruiker al bijna twee jaar deel uit maakt van het moderatorteam van WikiKids.

Zo zie je maar dat iedereen iets goeds in zich heeft en dat te snel opgeven geen optie is. Ik kijk met een heel tevreden gevoel terug op mijn werk dat ik voor WikiKids heb gedaan. Ik heb er veel van geleerd en ik hoop dat ik anderen ook een stukje kennis heb bijgebracht.

Een tijdje geleden heb ik met een student van Hogeschool Domstad gesproken over de manier waarop we op Hogeschool Domstad aandacht besteedden aan ICT. Zij was nog niet blij met de manier waarop we dat deden. Ze vond dat we eigenlijk te weinig aandacht besteden aan de ontwikkeling van kinderen online. In dat eerste gesprek heb ik aangegeven dat we wel aandacht besteden aan bijvoorbeeld netiquette. Maar nu denk ik ook dat ze voor een deel gelijk heeft. Wat we nog te weinig doen is aandacht besteden aan de pedagogische kant van de moderne media. Welke invloed heeft internet op de ontwikkeling van kinderen? Ik denk dat we naast aandacht voor de mogelijkheden van ICT voor het leren ook moeten kijken welke invloed ICT heeft op de lerende. In dit kader zou ik daarom naast mediapedagogiek (waarover een master wordt gegeven in Zwolle) moeten spreken over mediadidactiek. Dit laatste deden we eigenlijk al (educatief gebruik van ICT in het onderwijs) en het eerste zullen we nog meer aandacht moeten geven.
De student stuurde me nog een verslag waarin ze onder andere verwees naar onderstaand filmpje. Over de manier waarop online herdacht wordt maar ook gepest wordt. Wordt vervolgd.



Lees ik net op de weblog van Willem Karssenberg dat mijn collega, Frank Maessen, een recensie heeft geschreven op de e-learning themasite over het boek: Wat wij moeten weten over jongeren en hun digitale wereld, geschreven door Guus Wijngaards, Jos Fransen en Pieter Swager.
Leuk om te zien dat Frank hier een recensie heeft geschreven. Apart dat ik dit via Willem weer te weten kom. Het wereldje zit raar in elkaar. Het wordt tijd dat die Domstad-blog er echt eens gaat komen (Nu we gestart zijn met het ICT-lab (waarover binnenkort meer) moet het er echt van komen).

Frank schrijft trouwens in de conclusies over het boek:

“Jongeren en hun digitale wereld” is een plezierig leesbaar boekje, dat iedereen die met jongeren werkt op z’n minst gelezen zou moeten hebben. Voor e-learning professionals zullen er niet veel verrassingen in staan, maar juist voor alle collega’s die minder met ICT op hebben is het boekje laagdrempelig en verhelderend. In de lerarenopleidingen zou het kunnen bijdragen aan veranderende inzichten over leren en opleiden, wetende dat deze generatie jongeren straks de meesters en juffen zullen zijn voor de school van de toekomst.
Voor mijn gevoel ligt het accent soms wat te veel op de rol van de ouders en zou het onderwijs en de leerkrachten daarbinnen wat meer onder de aandacht mogen komen. Het is immers goed om onze lerenden (aankomende leraren) beter te leren kennen, en gevoel te krijgen voor de competenties zij elders hebben ontwikkeld. Het is ook duidelijk dat leren voor een groot deel juist buiten school plaats vindt en dat ICT daarbij een belangrijke rol speelt. Onderwijs- en opleidingsinstellingen zullen daar rekening mee moeten houden en opnieuw positie bepalen.”


In onze nieuwe curriculum besteden we in het eerste jaar aandacht aan de ontwikkelingen van kinderen. Het leek mij belangrijk ook te kijken hoe kinderen zich in een digitale wereld ontwikkelen. Om hiermee te beginnen wilde ik eens kijken hoe er tegen deze kinderen aan wordt gekeken. Hierbij komen termen langs als de “internetgeneraties”, de “digitale generatie”, de “google generatie”, “screenagers” en “digital natives”
Als jullie nog meer termen tegenkomen hoor ik het graag. In mijn zoektocht naar informatie ben ik ook verschillende interessante sites tegengekomen. Dit bericht bijvoorbeeld waarin jongeren wel wereldwijs zijn maar de directe omgeving helemaal uit het oog verliezen. Op http://taaldoos.blogspot.com/2006/05/internetgeneratie.html zie je hoe internet in het dagelijks leven is verweven op een grappige manier.
Verder kom ik ook veel verwijzingen tegen over de digitale generatie waarin ik al hier over schreef.
Een uitzending van Netwerk over de digitale is hier te vinden.

Tenslotte de site van de HvA community onderwijsontwikkeling. Deze pagina vind ik om een paar redenen geweldig. De eerste reden is dat ik dit een prachtige vorm vind om een onderwijseenheid op HBO-niveau af te sluiten. Mijn complimenten aan de HvA.
De tweede reden is de uitgebreide uitzending over de internetgeneratie en alle interessante sprekers (studenten, Tweede Kamerleden, hackers, etc) aan het woord komen.